MEME KANSERLİ HASTALARDA LENFÖDEM GELİŞİMİNE NEDEN OLAN RİSK FAKTÖRLERİ
Hasta tarafta herhangi bir şekilde kanamalı durumlara neden olan yaralanmalar, kolda Lenf ödemi başlamasına, ödemi olan kişilerin de ödeminin artmasına neden olabilir.Lenf damarlarının bakteriler,virusler ya da mantarlarla gelişen hastalığına LENFANJİT denir. Lenfanjit başlayan kolda yaralanmanın olduğu yerde, bazen de yaralanmanın üstünde ya da kolun genelinde ödem, kızarıklık, ağrı, ateş gelişebilir. Hiç zaman kaybetmeden doktorunuza mutlaka haber vermeniz gerekmektedir, doktorunuz size en uygun ve etkin antibiyotik tedavisi uyguluyacaktır.
ENFEKSİYON GELİŞTİREN DURUMLAR
- Yaralanmalar,kesikler,yanıklar,hasta tarafta sigara taşımak,
- Haşere ve böcek sokmaları,
- Hasta kola serum, her türlü enjeksiyon uygulamaları,
- Koltuk altı hijyenik bakımı için traş, epilady, ağda uygulamaları,
- Tırnak bakımı için manikür işlemi,
- Kedi, köpek gibi ev hayvanlarının hasta kolda oluşturduğu çizikler,yaralanmalar,
- Bahçe işleri, bulaşık yıkama,
- Akupunktur, dövme, piercing,
- Yüksek frekanslı fizik-tedavi ajanları ve elektriksel uyaranlı aletler,EMG
FİZİKSEL ZORLANMALAR
- Bir kg.ın üzerinde ağırlık kaldırmalar (bavul,kitap vs.)
- Tekrarlayıcı hareketleri uzun sürelerle yapmak(cam silme,bilgi sayar kullanımı rende işleri,doğrama,kesme,elişleri, hasta taraf ile enstruman çalma)
- Bunlar aşırı kullanım sendromu dediğimiz ağrılı durumlara ve hasta kolun atamayacağı bazı kimyasalların birikmesine neden olabilirler.
- Fizyoterapistin onayı alınmadan yapılan yanlış egzersizler, spor aktiviteleri hatta aşırı sayılarda yapılan ödem boşaltıcı egzersizler,
- Hasta taraf kolunuz ile ani, zorlayıcı ve gerginlik oluşturan haraketlerden kaçınınız.(Şişe kapağı,kavonoz kapağı açmak vs.)
- Hasta taraf omuzda ve elde çanta taşımak.
HASTA TARAF KOLUN LENF SIVISI AKIŞINI BOZAN DURUMLAR
- Sıkı giysiler (Kol evleri dar giysiler, dar pantalonlar, bel ve kasıklara basınç yapan giysiler) Deride iz bırakan her türlü giysi kolun lenf akışını bozar.
- İnce askılı, balenli sütyenler,
- Hasta koldan tansiyon alımı,
- Yanlış kompresyon giysileri, korseler, bandaj uygulamaları,
- Hasta tarafta yüzük, saat, bilezik gibi aksesuarların taşınması.
- Kolu askıya almak
SICAK
- Uzun süre sıcak, kapalı mekanlarda uzun süre hareketsiz kalmak,
- Sıcak duş, sıcak havuz, sauna
- Sıcak fizik-tedavi ajanları (hot-pack,cold-pack,diatermi,ultrason vs.)
- Dolanımı arttıran klasik masaj uygulamaları(kneading,stroking,tapping) MLD bir masaj tekniği değildir.
- Güneş banyosu(hasta gölgede durmalı ya da kolu örten giysileri tercih etmelidir)
ÖNERİLER
- Hareketli yaşam biçimi edinmek gerekir.
- Asansör yerine merdiven kullanımı hastaya önerilmelidir.
- Bol su tüketimi yararlıdır.
- Aşırı tuz, yağ, şeker kullanımı LÖ.i olumsuz etkiler.
- Yürüyüşler için korse ya da bandaj kullanmalı, yürüyüş boyunca fzt.nin önerdiği hareketler yapılmalıdır.
- Uzun araba, uçak seyahatleri için korse veya bandaj kullanılmalıdır,
- Bahçe uğraşıları, bulaşık yıkama gibi işlerde ve ev hayvanlarını severken eldiven kullanmalıdır.
- Stres ile baş etmeyi öğrenmek gerekir.
- Alınan yiyeceklerin içindeki Na , tuz oranlarına dikkat edilmelidir.
- Lenfanjit LÖ.li hastalar için çok büyük problemdir.Lenfanjit nedir, nasıl anlaşılır hasta bu konuda uyarılmalı ve en kısa zamanda doktoruna ulaşmalıdır. Önlem olarak evde, iş yerinde yaralanmalar için >Bactroban krem, Batikon solusyon ve uygun antibiyotik bulundurmalıdır.
- Koltuk altı deodorantları kullanımı için kimyasalı ve alkolu az deodorantlar tercin edilmelidir.
- Her banyodan sonra kol nemlendirilmelidir. (Eucerin krem ya da Bepanthol solusyon uygun olanlarıdır.)
- Yüzme, yoga, LÖ. Egzersizleri, su içi hareketler, SMLD, yürüyüş bu hastalara önerilebilecek en faydalı sporlardır.